Oude Delft en kerktoren

Delft is eigenlijk een soort Stadskanaal.

Net als Amsterdam kent de stad zijn eigen grachtengordel. Maar die gordel heeft een heel andere geschiedenis. Delft is namelijk van oorsprong een veenkolonie. Dat zie je in de structuur van de grachten en dwarsvaarten goed terug.

Wij wonen aan het Schiekanaal: in historisch opzicht is dat dus de hoofdvaart, die vanuit het zuiden (Delftshaven) in noordwestelijke richting gegraven werd.

In de 13e eeuw ontstond er steeds meer stedelijke bebouwing. Men wilde ook de houten noodkerk vervangen door een wat meer luxe gebouw van steen. En toen kwam er ook de behoefte aan een toren. Hoe hoger de toren, des te belangrijker de kerk. Een variant op de torenbouw van Babel, maar dan in de Middeleeuwen.

Rond 1325 werd begonnen met de bouw van de toren. Omdat er geen ruimte was naast de kerk besloot men om het water van de de Oude Delf(t) een eindje te verleggen. Daar kan dan die toren op gebouwd worden. Maar wat men niet had bedacht is dat je dan de kans op verzakking wel érg groot maakt. Er was nog geen Technische Universiteit in Delft, dus men hand het nog niet kunnen berekenen… Daar zou men tegenwoordig hebben geadviseerd om zo’n zware toren op ondergrondse pijlers te bouwen, die tot vijf meter diep hadden moeten zijn.

Al tijdens de bouw begon de toren flink te verzakken. Dat zagen de bouwers ook gebeuren en ze hebben stapsgewijs tijdens de bouw de verzakking gecorrigeerd. Vandaar dat er ‘knikken’ in de toren te zien zijn, onderin hangt hij veel meer uit het lood dan boven in. In totaal hangt de 75 meter hoge toren twee meter uit het lood.

In de kerk hangt de zwaarste torenklok van Nederland. Hij weegt 9000 kilo. Ik vraag me af hoe ze die naar boven hebben gekregen. Het schijnt dat de kopjes van de buren op de tafels trillen als deze bordonklok wordt geluid. Wij wonen 700 meter verderop en hebben geen last van trillende kopjes.