Lange Jaap

Altijd zag ik hem vanuit de verte, met zijn twee maal drie lichtstralen. Dat begon voorbij Schoorl. Het was nog 30 kilometer fietsen, maar hij wenkte mij alvast. Ik was weer 'bijna' thuis op de fiets.

Het bericht kwam zelfs op het Journaal. De Lange Jaap, de hoogste nog werkende vuurtoren in Nederland (62 meter), ‘staat op instorten’. Daar was al een tijd voor gewaarschuwd, want er was sprake van achterstallig onderhoud.

De Lange Jaap staat om omvallen

Ik ben een keer bovenop de toren geweest en toen viel me op dat hij bewoog. Dat was normaal. Net zoals een brug een beetje hoort mee te bewegen. Anders breekt het ijzer. Maar nu dreigen er dwarsspanten van de toren af te kunnen springen.

Meteen werden de wegen in de omgeving afgezet. Alsof de Lange Jaap inderdaad zomaar bij rustig herfstweer in kan storten. En die hekken blijven er vast een paar jaar staan. Net zoals in Delft bij een brug die op instorten zou staan. Voetgangers en fietsers mogen er niet meer overheen (die zijn te zwaar), maar als blokkade heeft met de brug voorzien van zware betonblokken…

In Scheveningen en bij Java staan 'kopieën' van de Lange Jaap. Zelfde materiaal (gietijzer), bijna even hoog, dezelfde architect, één of twee jaar minder oud. Staan die torens ook op instorten? 

Lange Jaap

Architect Quirinius Harder ontwierp in de tweede helft van de 19e eeuw maar liefst elf Nederlandse vuurtorens.

Van deze torens is de vuurtoren de Lange Jaap in Huisduinen (bij Den Helder) met ruim 63 meter de hoogste. Het schijnt ook de hoogste gietijzeren vuurtoren van Europa te zijn. Je kunt hem beter niet op je tenen krijgen, want hij weegt meer dan 500.000 ton. De toren is vrijwel identiek aan die van IJmuiden en van Scheveningen.

Als ik vroeger in het donker langs de kust naar Den Helder fietste zag ik de lichten van de toren al ter hoogte van Egmond aan Zee (40 kilometer meer naar het zuiden). De toren heeft draaiende reflectoren en je zag dan vier zwaaiende bundels achter elkaar, dan een pauze van 20 seconden en dan weer vier zwaaiende bundels.

Vroeger kon je op sommige dagen de toren beklimmen voor een spectaculair uitzicht over de hele Kop van Noord-Holland en over Texel. Tegenwoordig zijn torenbestijgingen uit den boze. Dat is vanwege breuklijnen in de gietijzeren vloeren. Daar kun je beter niet doorzakken.

Zaterdag maakte ik een paar foto's van de Lange Jaap bij maanlicht. En ik ontdekte dat er inmiddels ook een bier naar deze vuurtoren is genoemd. Ik drink alleen geen bier....