Psychopathie: aangeboren of aangeleerd?

Tegenwoordig schijn je de gevoeligheid voor een 'psychopatenbrein' aflezen via een hersenscan. Daarnaast bestaan er checklists om het uiterlijk waarneembare gedrag en de emoties in kaart te brengen.

Tot zijn grote verbazing bleek neurologisch onderzoeker James Fallon zélf in aanleg een psychopaat te zijn. Dat zat bij hem in de genen. En als ik zijn verhaal lees, dan denk ik eerlijk gezegd ook wel: ‘af en toe best een link mannetje: je zal er maar mee getrouwd zijn’. Dat zegt zijn vrouw trouwens ook: het huwelijk verveelt nooit, maar Fallon voelt weinig aan van de emoties van anderen.

Zo deed hij nooit boodschappen voor zijn vrouw. En hij zou zeker geen boodschappen halen die hij zelf niet belangrijk vindt (bioyoghurt eet hij niet, dat zal hij dus niet voor zijn vrouw gaan halen).

Waarom nu opeens wél? Is hij opeens aardig en empathisch geworden? Nee, hij vindt het een leuk experiment: in hoeverre kan hij tegen zijn eigen aanleg in gaan? Maar bij empathie, geeft hij aan, kan hij zich geen enkele voorstelling maken.

Van psychopaten is bekend dat ze weinig voelen als de ander iets overkomt. Zoals de overvaller van een bankkantoor, waarbij de medewerker in een rolstoel belandt (ooit op de Nederlandse TV geweest). De overvaller: “Daar kan ik niks aan doen. Dat is nu eenmaal het risico als je bij een bank werkt.”

Fallon geeft aan dat hij in een positief en warm gezin is opgegroeid. “Ik heb een erg goede jeugd gehad. Mijn moeder heeft er ook altijd op gehamerd dat ik eerst tot tien moest tellen voordat ik kon reageren”.

James Fallon: “Je kunt wel bepaalde genen hebben die maken dat je een minder empathische, meer agressieve aanleg hebt, maar zo’n aanleg uit zich pas in extreme gedragingen wanneer de omgeving waarin je opgroeit die genen volledig tot expressie laat komen.

Oftewel: Genen op zichzelf betekenen nog niet zoveel, het is de interactie tussen genen en omgeving, die bepalend is."

Auteur: henk50

Ik ben orthopedagoog/GZ-psycholoog. Vanaf 1975 heb ik gewerkt in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Schrijven is een hobby en een ontspanning voor mij, vandaar dat ik het niet kan laten om dagelijks iets te schrijven, meestal ook op mijn weblog. Omdat ik zo lang in 'de zorg' heb gewerkt heb ik veel zogenaamde casuïstiek ter beschikking. Soms gebruik ik voorbeelden uit de dagelijkse praktijk op mijn weblog, maar de beschrijvingen zijn altijd vermengd met andere -vaak gedateerde - verhalen. Er komen dus geen één-op-één verhalen voor. Dat zou ook niet mogen vanwege het beroepsgeheim. De namen die ik gebruik zijn altijd gefingeerd. De pedagogische en psychologische voorbeelden hebben dus wel enig waarheidsgehalte, maar ze hebben de pretentie om toch onherkenbaar te zijn. Mocht de lezer toch iemand herkennen, dan is dat waarschijnlijk toeval. Een enkele keer zijn voorbeelden van dialogen geheel gefingeerd. Uit de privésituatie wordt slechts zeer beperkt iets vermeld, waarbij ik met name zorgvuldig om ga met fotomateriaal. De namen van mensen die reageren worden nooit door mij doorgegeven aan derden, ze blijven in mijn afgesloten Wordpress-domein.

2 gedachten over “Psychopathie: aangeboren of aangeleerd?”

  1. even over die laatste zin…het is niet dat ik je niet geloof…..maar je kunt misschien ook zeggen:genen op zichzelf betekenen veel, maar de interactie van genen met de omgeving heeft ook veel invloed,
    groeten mia

    1. @ Mia: bij psychopathie twijfel ik wel wat, anders dan bij autisme. Bij mensen met autisme zie je vaak een genetische afwijking, bij psychopathie heeft men dat veel minder vaak ontdekt. Ik denk dat bij psychopathie – vaker dan autisme – pedagogische factoren een rol spelen.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.

%d bloggers liken dit: